In KBR opent op 15 oktober de tentoonstelling ‘The World of Bruegel in Black and White’. De tentoonstelling presenteert enkele originele tekeningen van de meester en een unieke reeks gedrukte prenten. Dankzij het onderzoeksproject FINGERPRINT kunnen we daar nu naar kijken met een fenomenaal dieptezicht. De eerste resultaten van het FINGERPRINT-project werden verwerkt in de tentoonstelling.
Het project
Het doel van het FINGERPRINT-project is om met behulp van digitale beeldvorming, statistische beeldbewerking en laboratoriumanalyses de verschillende ontstaansfases van prenten in kaart te brengen en te analyseren. Waar vandaag de materiële beoordeling van dit materiaal berust op traditioneel connoisseurship, ontwikkelt dit project tools die op een geautomatiseerde manier grote aantallen visueel complexe data kunnen vergelijken.
Tools
Het FINGERPRINT-project startte met de digitalisering van de collectie van de KBR. De onderzoekers maakten ook gebruik van de Leuvense Microdome, een mobiel beeldvormingsapparaat. Het gaat om een koepel van 30 centimeter: aan de binnenkant hangen 228 gelijkmatig verspreide ledlampjes en centraal één enkele naar beneden gerichte 28 megapixelcamera. Zelfs al is het gescande voorwerp ogenschijnlijk vlak, het resultaat is een dynamisch beeld van het object dat je kan laten roteren, alsof je het zelf vasthoudt en naar het licht draait. Je detecteert zo zelfs de geringste variaties in reliëf. De scans kunnen gemaakt worden met verschillende filters en in verschillende frequentiebanden van licht, gaande van infrarood tot ultraviolet. Daarenboven maakte KIK/IRPA een analyse van de chemische samenstelling van alle tekeningen, om een beeld te krijgen van het type inkt en papier dat Bruegel gebruikte.
De hand van de meester
"Bruegel moet niet alleen een vaste hand gehad hebben, maar ook een bijzonder scherp oog en een uitgebreid palet aan technieken. Op één vierkante centimeter past Bruegel bij het tekenen misschien wel tien technieken toe: arceren, pointilleren, met verschillende inkten en ganzenveren", concludeert Lieve Watteeuw (KU Leuven). De wetenschappelijk beeldvorming laat overigens niet alleen de hand van Bruegel zien, maar je ziet ook de papiermaker en graveur aan het werk.
Artificiële intelligentie
In een volgende stap van het project laten de onderzoekers artificiële intelligentie los op de gestandaardiseerde fotografische beelden, om elke prent volgens een groot aantal criteria objectief te quoteren en te rangschikken.
Meer informatie